Rood hoofdhaar: zeldzame rode haren
Rode hoofdharen zijn haren met een rode, oranje kleur. Het hebben van rood haar is een zeldzame eigenschap die met name in Europa aanwezig is. Ook buiten Europa wonen mensen met rood haar. De zeldzame eigenschap komt weinig tot uiting doordat de genen verantwoordelijk voor rood haar recessieve genen zijn. Landen waar percentueel veel mensen leven met rood hoofdhaar zijn Schotland, Ierland, Engeland, IJsland, Nederland en Noorwegen. Ook in Denemerken, België en het noord-westen van Frankrijk vindt men mensen met rode haren. Naast rood hoofdhaar kunnen mensen ook een rode baard krijgen. Rode haren gaan vaak gepaard met het hebben van groene ogen. Waarom dat zo is lees je in dit artikel.
Rode hoofdharen zijn bijzonder
Het hebben van rode haren is zeldzaam bij mensen. In veel landen op de wereld wonen bijna geen mensen met rode haren. In Nederland en België wonen wel mensen met rode haren. Ook in de Lage Landen (Nederland en België) zijn de zogenaamde redheads (mensen met rode haren) echter in de minderheid. Dit komt doordat het krijgen van rood hoofdhaar wordt veroorzaakt door bepaalde genen die je haarkleur bepalen. De kans dat iemand genen heeft die rood haar kunnen veroorzaken is klein. De genen zijn recessief. Dit betekent dat de genen alleen tot uiting kunnen komen (expressie van de genen) als er geen andere dominante genen aanwezig zijn die de rode haarkleur genen kan onderdrukken.
In welke landen wonen veel redheads?
Een redhead (letterlijk: roodhoofd) is een benaming voor een persoon met rood hoofdhaar. In Nederland en België worden die mensen ook wel vuurtorens genoemd. Percentueel gezien wonen de meeste mensen met rode haren in Engeland, Schotland en Ierland. Het noorden van Schotland kent de meeste mensen met rood hoofdhaar (ongeveer 13%), gevolgd door het noord-westen van Ierland (ongeveer 11%). Ook Nederland kent veel mensen met rode haren. In het westen van België wonen ook percentueel gezien veel mensen met rode hoofdharen. In het zuid-westen van Noorwegen (tussen Bergen en Stavanger) wonen ook veel mensen rode haren. Op IJsland en de Faeröer eilanden zijn eveneens mensen te vinden met van nature rode hoofdharen. Buitende deze gebieden is zoeken naar een speld in een hooiberg.
Hoe komt rood haar tot stand?
Rode haren krijgt een persoon als er genen aanwezig zijn die pigment aan kunnen maken die de rode kleur kunnen veroorzaken. In een haar zitten pigmentcellen. Deze cellen hebben echter niet een bepaalde kleur. De kleur wordt veroorzaakt doordat lichtstralen op een bepaalde manier worden weerkaatst. De weerkaatste lichtstralen worden door mensen waargenomen als bepaalde kleuren. Als een haar wordt aangemaakt krijgt het een bepaald type pigment mee. Mensen met heel licht haar (blond) hebben haren met weinig pigmentcellen. Mensen met heel donker (zwart) haar hebben juist heel erg veel pigmentcellen.
Verschillende typen pigmentcellen
Het dna dat verantwoordelijk is voor de aanmaak van pigmentcellen (melanine) voor rood haar komt dus weinig voor. De genen zijn recessief. Deze genen komen in de meeste gevallen alleen tot uiting als er geen dominante genen aanwezig zijn. Met name mensen die wonen op eilanden kunnen daarom voor nakomelingen zorgen met rood hoofdhaar. Hoe geïsoleerder een land is, hoe groter de kans is dat recessieve kenmerken kunnen overleven. Dominante genen zijn genen die donker haar aanmaken. Deze dominante genen komen daarom ook het meest voor op de hele wereld. Genen die zwart haar veroorzaken zijn dominant over alle andere kleuren. Rood en blond haar zijn juist recessieve kenmerken en komen daarom ook minder vaak voor.
Rood haar en groene ogen
Pigment komt niet alleen in de haren voor bij mensen. Er is ook pigment te vinden in de huid en in de ogen. In de iris van het oog zitten pigmentcellen die de kleur van je ogen bepaalt. Verruit de meeste mensen op de wereld hebben bruine ogen. De bruine oogkleur is de dominante oogkleur. In veel mindere mate komt de blauwe oogkleur voor. Deze blauwe oogkleur wordt vaak in combinante gebracht met het hebben van blond haar. Een van de meest zeldzame kleuren is de groene oogkleur. De groene oogkleur komt vaak voor bij mensen die ook rood haar hebben. Het hebben van rood hoofdhaar en groene ogen is een uiterst zeldzame combinantie. Naar schatting heeft minder dan 0,5% van alle mensen op de wereld groene ogen en rood hoofdhaar.
Verschillende soorten rode haren
Niet alle rode kleuren zijn hetzelfde. Sommige mensen hebben meer een oranje haarkleur. Deze mensen hebben weinig pigment in het haar. De rode haarkleur is daarom minder aanwezig en wordt oranje. Er zijn ook mensen met een rode haarkleur die meer neigt naar een koperkleur. Deze mensen hebben juist meer pigment in het haar. Ook een roestkleur en kastanjekleur kan soms rood opschijnen. De meeste mensen met rood haar hebben een haarkleur die neigt naar een kleur die tussen rood en oranje in zit.
Een rode baard
Mannen kunnen een rode baard krijgen. Veel mannen hebben geen rood hoofdhaar maar wel een rode baard. Het is ook mogelijk dat slechts een klein deel van de baard rood is. Denk bijvoorbeeld aan rode bakkebaarden of een rode snor. Het is ook mogelijk dat de haargroei op de kin alleen maar rood is gekleurd. Deze rode haren zijn dus zeer lokaal. Het is mogelijk dat ook alleen de wenkbrauwen rood zijn gekleurd. Ook borsthaar kan rood zijn.
Rode haren en sproeten
Mensen met rode haren hebben vaak een zeer lichte huid. Deze mensen hebben vaak huidskleur type 1. Dit betekent dat de huid snel kan verbranden. Ook hebben mensen met rood hoofdhaar vaak sproeten in het gezicht en op de schouders/bovenarmen. Sproeten zijn onschuldige pigmentvlekken op de huid. Het betekent niet dat mensen met sproeten automatisch altijd rood haar hebben. Mensen kunnen ook drager zijn van het gen dat rode hoofdharen kunnen aanmaken. De rode genen komen niet tot uiting maar kunnen wel overgedragen worden naar een nieuwe generatie (de kinderen van een persoon).
Rode haren zijn zeldzaam en begeerlijk
De meeste mensen wllen graag zo normaal mogelijk zijn om niet van de standaard af te wijken. Doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg is vaak wat er gezegd wordt. Toch wil men tegelijkertijd ook graag uniek en speciaal zijn. Mensen vinden het idee om een standaard persoon te zijn ook niet erg aantrekkelijk. Qua uiterlijk is er vaak een strijd tussen deze twee idealen. Hoe zeldzamer een fysiek kenmerk is, hoe meer iemand dat graag wil hebben. Denk bijvoorbeeld aan blauwe ogen en blond haar. Deze twee uiteriljke kenmerken zijn wereldwijd gezien vrij zeldzaam. In Nederland zijn deze twee kenmerken echter het meest voorkomend. Rode haren worden steeds aantrekkelijker. Het maakt een persoon zeldzamer en daarmee ook meer begeerlijk. Met name in landen waar bijna alleen maar een donkere haarkleur, donkere ogen en donkere huidskleur voorkomt, wil men zich onderscheiden door alle kenmerken lichter te maken. Mensen in deze landen doen er alles aan om zich te onderscheiden van de massa. Denk bijvoorbeeld aan de volgende handelingen:
- Zwart haar wordt geblondeerd of geverfd naar een lichtere kleur
- Bruine irissen worden afgedekt met een blauwe/groene/grijze kleurlens
- Donkere huidskleur wordt behandeld om het lichter te maken
Rode haren bij modellen
Ook bij modellen zijn rode haren helemaal trendy. Hoe zeldzamer, hoe beter. Personen met van nature rood hoofdharen zijn daarom ook zeer begeerlijk in de modellenindustrie. Met name rood hoofdhaar en lichte ogen zijn uiterst aantrekkelijk. Modellen komen met name uit landen als: Nederland, Denemarken, België, Noorwegen en Groot-Brittanië.