Bij welke lichaamstemperatuur heb je koorts?

Wanneer heb je koorts?

Vroeg of laat komt iedereen er wel eens mee in aanraking: koorts (febris). Bij koorts stijgt de kerntemperatuur van het lichaam een paar graden. Het lichaam probeert met die verhoging eventuele virussen en ziektekiemen uit te schakelen. Het gevolg van koorts is een slap en futloos lichaam. Het lichaam is in toestand van algehele malaise. Vaak komt er veel pijn bij te pas. Spierkrampen en hoofdpijn is vaak het gevolg van (hoge) koorts. Wanneer heb je eigenlijk koorts en wanneer wordt koorts gevaarlijk?

Een normaal lichaamstemperatuur

De meeste mensen hebben een lichaamstemperatuur van 37 graden Celsius. In de late nacht (rond een uur of 03:00) is de kerntemperatuur meestal iets lager (ongeveer 35.5 tot 36 graden Celsius. In de namiddag (rond een uur of 16:00) is de kerntemperatuur gemiddeld juist iets hoger (ongeveer 37.5 graden Celsius). De schommelingen van lichaamstemperatuur kan per persoon verschillen. Het is tevens belangrijk om de biologische klok in acht te nemen. Personen die een afwijkende dag/nacht ritme hebben zullen ook merken dat de lichaamstemperatuur schommelingen afwijkend is.

Bij 42 graden acuut levensgevaar!

Wanneer is de temperatuur van je lichaam te hoog?

Wanneer je een temperatuur meet van boven de 40 graden Celsius is er een groot gevaar voor het lichaam. Een kerntemperatuur van 42 graden Celsius betekent accuut levensgevaar. Bel dan onmiddelijk het alarmnummer (112). 

Wanneer heb je alleen een verhoging van je lichaamstemperatuur?

Het kan ook gebeuren dat je alleen een verhoging meet van je kerntemperatuur. In dat geval heb je geen koorts maar een subfebriele temperatuur. Een verhoging kan soms voelen als koorts. Het lichaam is warm en moe. Bij welke temperatuur heb je een verhoging en geen koorts?

• Er is sprake van een verhoging als je een temperatuur meet van 37.5 tot en met 38.4 graden Celsius.

Als er een temperatuur wordt gemeten van boven de 38.5 graden Celsius (of hoger) is er officieel sprake van koorts. Het is belangrijk om de temperatuur regelmatig te controleren (ongeveer 1 keer per 2 uur). 

Wat moet je doen om de koortsverschijnselen te minderen?

Als het lichaam de kerntemperatuur verhoogt worden ziektekiemen gedood. Het lichaam probeert op een natuurlijke manier met de verhoging de ziekteverwekkers te doden. Dit proces is automatisch. Het verhogen van de kerntemperatuur gaat echter wel gepaard met nare gevoelens. Het lichaam wordt extreem moe en suf. Er kan sprake zijn van een ernstig gevoel van onbehagen en een algeheel gevoel van onwel zijn. De volgende klachten worden vaak vernomen bij koorts:

• Spierpijn
• Hoofdpijn
• Koude rillingen
• Verminderde eetlust (vaak ook een gebrek aan eetlust)
• Extreem zweten
• Duizeligheid en ijlen (ook wel koortsdelier genoemd)

Wie koorts heeft zal vernemen dat het lichaam tijdelijk even uitgeschakeld is. Het lichaam is niet in staat om arbeid te verrichten. Tevens is het ook niet verstandig om het huis te verlaten bij koorts. Het is belangrijk om veel rust te nemen. Om de pijn te verminderen kan een persoon pijnstillers nemen. Een veelgebruikte pijnstiller is paracetamol.

Hoe verzorg je iemand met koortsverschijnselen?

Wat moet je doen als iemand in je omgeving koorts heeft? Het is belangrijk om de persoon te laten rusten. Het lichaam is in gevecht met de ziektekiemen (ontstekingen). Als er bijvoorbeeld sprake is van een griepvirus wordt vaak koorts geconstateerd. Het lichaam wil de virus doden. Rust is erg belangrijk. Het lichaam kan dan optimaal functioneren. 

• Laat een persoon met koortsverschijnselen rusten maar blijf wel in de buurt!

Een persoon met koorts zal veel gaan zweten. De temperatuur van het lichaam is immers aan het oplopen. Het lichaam voelt extreem warm aan (heet). De persoon in kwestie zal juist zeggen dat hij/zij koud en rillerig is. Als iemand veel aan het zweten is, verliest hij/zij veel vocht. Ook verliest het lichaam veel waardevolle zouten die nodig zijn om goed te kunnen functioneren. Het is daarom heel belangrijk om voldoende te blijven drinken. Het is tevens belangrijk om het zoutniveau op peil te houden.

• Zorg dat de persoon met koorts veel water drinkt. Het is ook belangrijk om voldoende zout in te nemen!
• Geef daarom drinkbouillon (hier zit zout in)

Hoofdpijn wordt ook vaak vernomen bij koorts. Om de pijn te verminderen is het belangrijk om paracetamol in te nemen. De pijnstiller zal de hoofdpijn doen verminderen. Ook spierpijn en andere pijnen (soms ook pijnscheuten) worden vaak genoemd. Als er sprake is van pijnen in de gewrichten (bijvoorbeeld de knieholten) zal er ondersteuning moeten komen. Laat een persoon op zijn/haar rug liggen en leg een kussen onder de knieholten zodat de benen niet plat maar gebogen worden. Deze houding zorgt voor minder pijn.

Eten en drinken blijft belangrijk bij ziekte

Koorts zorgt dat het lichaam minder honger krijgt. Eetlust verdwijnt vaak of zal flink verminderen. Het is natuurlijk wel belangrijk dat de persoon blijft eten. Geef daarom een makkelijk en lichtverteerbare maaltijd aan iemand met koorts. Laat de persoon ook meer drinken dan hij/zij normaal zou doen. Het is belangrijk om een drankje te geven waar ook zout in zit verwerkt. Fruit en vitaminehoudende drankjes zijn gezond voor het lichaam, echter voegen de vitaminen weinig toe aan het herstelproces op het moment van inname.