Homoseksueel en een kinderwens: tips en advies

Een kinderwens bij homoseksuelen

Een kinderwens is bij veel mensen, vroeg of laat, zeer aanwezig. Een wens naar kinderen is niet alleen weggelegd voor mensen die op een eenvoudige manier kinderen kunnen krijgen. Ook mensen die homoseksueel zijn willen graag kinderen. Voor vrouwelijke homoseksuelen (lesbisch) is het makkelijker om deze kinderwens te vervullen. Voor mannelijke homoseksuelen is het veel moeilijker. Een kinderwens kan zo sterk zijn dat homoseksuele mannen een draagmoeder zoeken. Er kan ook gedacht worden aan adoptie, echter zoeken de meeste mensen toch naar een manier om een eigen biologisch kind te verwekken. De zoektoch naar een eigen kind kan voor veel stress en problemen zorgen. Familie, religie en de sociale omgeving drukt een grote, meestal negatieve, stempel op het leven van een homoseksueel. Belangrijke vragen over het nut van het leven, het nut van het bestaan van een homoseksueel en de reden dat homoseksualiteit überhaupt bestaat worden meestal pas op latere leeftijd gesteld. Homoseksualiteit betekent niet automatisch een kinderloos leven. Lees hier over advies en tips rondom de kinderwens bij homoseksuelen.

De geaardheid, depressie en seksualiteit ontdekken

Veel homoseksuelen kampen met moeilijke vragen die soms erg lastig zijn te beantwoorden. De eerste vragen komen tijdens de puberteit tevoorschijn. Vragen over het leven, wie je bent als homoseksueel en wat de wereld om je heen van je geaardheid vindt komen op de voorgrond. In veel landen worden homoseksuelen gediscrimineerd en verbannen. Er zijn tien landen waar homoseksuelen de doodstraf kunnen krijgen. Stress, verdriet en depressies liggen al snel op de loer. Veel homoseksuelen zonderen zichzelf af en komen in een sociaal isolement.

• Homoseksuele mannen in Nederland maken zeven keer meer kans om in een depressie raken. Vaak is sprake van stemmings- en angststoornissen.
• In 1973 is homoseksualiteit verdwenen van de officiële lijst van psychische stoornissen. Vanaf dat moment werd homoseksualiteit niet meer gezien als een afwijking.
• Volgens het Trimbos Instituut ligt de verklaring voor de vergrote kans op psychische klachten van homoseksuelen bij de maatschappij zelf. Discriminatie, pesterijen, afwijzing en sociale isolement kan tot depressies leiden. Daarnaast dragen vergrote relatieconflicten tussen homoseksuelen en langdurige eenzaamheid ook bij aan psychische stoornissen.

Het gebeurt ook vaak dat homoseksuelen zich storten op andere zaken die niks met hun eigen geaardheid te maken hebben. Er moet dan gedacht worden aan sport of studie. Met name in de puberteit ontdekken kinderen hun eigen lichaam en seksualiteit. Bij homoseksuelen kan dat al snel anders liggen. Het komt veelal voor dat jonge homoseksuelen in de puberteit zich afzonderen van hun seksualiteit en dit verdringen. Pas later, meestal in de twintiger jaren, komt er een fase van herontdekking van zowel de seksualiteit als de eigen identiteit.

De homoseksuele identiteit: feiten en cijfers

Wat is de homoseksuele identiteit en hoeveel homoseksuelen zijn er op de wereld? Ongeveer één op de dertig (3.3%) tot één op de twaalf (8.3%) mannen is homoseksueel. De schattingen lopen behoorlijk uiteen en een kant en klaar antwoord is er niet. Wanneer we één op de dertig homoseksuele mannen hanteren komen we uit op ongeveer 250.000.000 (250 miljoen) homoseksuele mannen op de wereld. In Nederland en België komen we, bij een pessimistische schatting van 3.3% homoseksuele mannen, tot de volgende statistieken:

• Nederland: Er leven in Nederland ongeveer 560.000 homoseksuele mannen.
• België: Er leven in België ongeveer 370.000 homoseksuele mannen.

De homoseksuele identiteit is na de heteroseksuele identiteit de meest voorkomende seksualiteit bij mensen (homo sapiens). Deze seksuele identiteit is vastgelegd tijdens en na de geboorte en is volgens de meest toonaangevende wetenschappers (psychiaters / psychologen / medici) onveranderbaar. De homoseksuele identiteit bij mannen komt minder vaak voor dan de heteroseksuele identiteit. De meeste mensen (en mannen) zijn heteroseksueel. Deze variatie in seksualiteit is niet uniek voor mensen. Ook bij dieren komt homoseksualiteit voor. Het gaat in dat geval niet alleen om homoseksueel gedrag. Ook homoseksuele relaties komen in het dierenrijk voor. Denk bijvoorbeeld aan homoseksuele relaties tussen dolfijnen en pinguïns.

Homoseksualiteit is een normaal en natuurlijk verschijnsel

Er bestaat in de wetenschap nog geen 100% consensus over de oorsprong van homoseksualiteit. Is homoseksualiteit een genetisch (nature) of een aangeleerd (nurture) product? Er komt echter elk jaar meer en meer bewijs dat de homoseksuele identiteit daadwerkelijk op de genen is te vinden. Dit betekent dat mannen (jongens) worden geboren als homoseksueel en dat deze identiteit vervolgens ook onveranderbaar is. Het veranderen van homoseksuele jongens naar de heteroseksuele identiteit zal daarom onnatuurlijk en tevens onmogelijk zijn.

Meer weten over de oorsprong van homoseksualiteit? Is homoseksualiteit aangeboren of is het aangeleerd gedrag?

Er zijn in het verleden veel pogingen uitgevoerd om homoseksuele mannen te veranderen naar heteroseksuele mannen. Een bekende methode bestond uit testosteron injecties en psychische hulpverlening. Mannen (die zich vrijwillig opgaven) werden met behulp van deze injecties (en psychologische gespreksvoering) omgetoverd naar heteroseksuelen. Het project was echter geen succes. Mannen bleven homoseksuelen en kregen door de testosteron injecties, ironisch gezien, alleen maar meer zin in seks met andere mannen.

Religie en homoseksuele genezing

Vanuit de religieuze hoek zijn er ook pogingen geweest om homoseksualiteit te ''genezen''. In bijna alle gevallen is de zogenaamde genezing geen succes geworden. Een recente studie (onder leiding van de psychologen Ariël Shidlo & Michael Shroeder) bestaande uit 250 homoseksuele mannen liet tevens zien wat al jaren bekend is: homoseksualiteit kan niet worden veranderd.

Toch komen er ook geluiden vanuit de religieuze hoek dat het wel kan worden veranderd. Men spreekt vanuit bepaalde instanties over genezing / onderdrukking van homoseksuele gevoelens. Men claimt dat, na de vaak zeer kostbare therapie te hebben gevolgd, homoseksualiteit is ingeruild voor heteroseksualiteit. Stabiele en liefdevolle heteroseksuele relaties zouden het product zijn van de therapie.

Psychiaters en psychologen die jaren met homoseksuele mannen hebben gewerkt schuiven de bevindingen van de religieuze wereld echter aan de kant. Het argument vanuit de wetenschappelijke hoek tegen de zogenaamde ''homoseksuelen helingen'' is als volgt:

• Religieuze homoseksuele mannen die hulp zoeken vinden diep van binnen dat er helemaal niks mis is met hun geaardheid. Ze ondergaan therapie (conversion therapy) onder druk van familie en religieuze dogma's. Deze mannen willen graag veranderen omdat ze dan door hun omgeving, familie of hun eigen God worden geaccepteerd. De drang naar liefde, seks en intimiteit met andere mannen (en niet vrouwen) is dusdanig sterk gefundeerd dat verandering niet mogelijk is.

De drang om homoseksuelen te behandelen als zijnde er iets verkeerds aan is blijft, ondanks de bewijzen vanuit de wetenschappelijke hoek, een hardnekkig verschijnsel. Er zijn verschillende redenen te noemen waarom mensen homoseksuele mannen willen veranderen naar heteroseksuele mannen. Vaak speelt religie (godsdienst) een grote rol:

• Religie drukt in de meeste gevallen een grote stempel op de acceptatie van seksuele diversiteit;
• Stigma's zorgen voor onbegrip en discriminatie rondom homoseksualiteit;
• Homoseksualiteit wordt door culturele vorming geassocieerd met onnatuurlijkheid en sodomie.

De voortplantingsdrang van mensen

Bijna alle mensen hebben een natuurlijke drang om zich uiteindelijk voort te planten. Deze drang naar voortplanting wordt gestuurd door hormonen die sekslust opwekken. De voortplanting is voor de meeste mensen alleen mogelijk als er sprake is van (seksuele) relatie tussen een man en een vrouw. Heteroseksualiteit zorgt automatisch voor de drang naar het tegenovergestelde geslacht. De man zoekt een vrouw en de vrouw zoekt een man. Wanneer twee heteroseksuelen elkaar gevonden hebben kan er op den duur (bewust) begonnen worden aan voortplanting. De drang naar voortplanting wordt onder andere geregeld door hormonen. De voortplantingsdrang is één van de sterkste intrinsieke driften aanwezig bij de mensheid.

Wanneer een man zich voelt aangetrokken tot andere mannen blijft de drang naar seks bestaan. De drang naar seks (seksdrift) is nu niet geconcentreerd op vrouwen maar op mannen. Het uiteindelijke (onbewuste) doel van seks (voortplanting) valt weg, echter is de ervaring van de seks niet anders. Twee mannen ervaren seks op eenzelfde manier als een man en een vrouw dat doen. De seks (lust, sexdrive) is daarom hetzelfde bij heteroseksuelen als homoseksuelen. Het product van de seks verschilt. Bij een man en een vrouw kan voortplanting geschieden. Bij twee mannen is dat niet mogelijk. 

• Let op! De drang naar seks is gebaseerd op lust en niet op voortplanting. De lust bij een heteroseksuele man naar een vrouw en de lust bij een homoseksuele man naar een man is aan elkaar gelijk.

Dient de sekslust de voortplantingsdrang?

De wetenschap op het gebied van seksuele voortplanting is er nog niet helemaal over uit of de drang naar seks de voortplantingsdrang dient. Er zijn psychologen die denken dat de zin in seks als katalysator kan werken. Wie meer zin heeft in seks zal uiteindelijk meer kans maken om zich voor te planten. De seks zelf is belangrijk. Het doel achter de seks is echter van veel grotere betekenis. Het bezwangeren van een vrouw is één van de grootste indirecte en vaak onbewuste driften bij de man. Bij de vrouw is het zwanger worden door een man één van de grootste indirecte driften.

• 1. De zin in seks, aangewakkerd door hormonen, dient als katalysator om sneller voortplanting te realiseren;
• 2. Seks is fijn, lekker en verslavend: het lichaam wil meer seks. Dit betekent sneller en meer voortplanting;
• 3. De moderne intelligente mens kan de drang naar seks combineren met anticonceptie: dit is een bijproduct van intelligentie.

Wat als je homoseksueel bent? Wel voortplantingsdrang maar geen voortplanting?

De homoseksualiteit (of seksualiteit in het algemeen) staat los van de voortplantingsdrang. Veel homoseksuelen hebben namelijk een kinderwens. De drang verschilt niet met die van heteroseksuelen. Er is echter een klein structuurtje in de hersenen aanwezig die voor het verschil kan zorgen tussen homoseksuelen en heteroseksuelen. Dit structuurtje kan een antwoord geven op de vraag waarom de één wel en de ander niet homoseksueel is. Dit klein en belangrijk heresenstructuurtje wordt de amygdala (ook wel amandelkern) genoemd.

Er lijkt een verband te bestaan tussen de grootte en werking van de amygdala en seksuele voorkeur. Bij homoseksuele mannen wordt de amygdala geactiveerd bij het zien van opwindende scènes van mannen. Bij heteroseksuele mannen wordt de amygdala geactiveerd bij het zien van opwindende scènes van vrouwen. Bij lesbische vrouwen is het effect ook te zien. Lesbische vrouwen reageren op opwindende scènes van vrouwen. Homoseksuelen die scènes van het ander geslacht zien worden niet opgewonden. De amygdala wordt dan niet geactiveerd.

• Let op! De drang naar seks is niet hetzelfde als voortplantingsdrang. Ook homoseksuelen (homo / lesbisch) willen graag vader en/of moeder worden.

Onrust in het hoofd: wel een relatie maar geen kinderen

Wat moet je doen als je wel graag kinderen wilt krijgen, maar niet op het ander geslacht valt? Voor homoseksuele mannen ligt hier een uitdaging. Allereerst is het van essentieel belang om te beseffen dat de drang naar seks niet hetzelfde is als de voortplantingsdrang. Bijna iedereen heeft de voortplantingsdrang: ook homoseksuelen. Het is daarom natuurlijk om als homoseksueel graag kinderen te willen.

• Het is natuurlijk om als homoseksueel kinderen te willen: de voortplantingsdrang is net zo sterk als bij heteroseksuelen.

Ten tweede komen homoseksuelen vaak tot het besef dat het zeer lastig is om daadwerkelijk kinderen te krijgen. Hoe krijg je kinderen zonder een relatie aan te gaan met een vrouw? Is een draagmoeder een optie en waar vind je een draagmoeder? Bij lesbische koppels is het makkelijker om kinderen te krijgen. De spermabank kan bijvoorbeeld uitkomst bieden. Homoseksuele koppels (twee mannen) kunnen voor de volgende vragen komen te staan:

• Hoe moet je, praktisch gezien, kinderen krijgen als je niet op vrouwen valt?
• Ben ik eigenlijk een fout van de natuur? Waarom ben ik geboren met een homoseksueel brein?
• Een vrouw vind ik seksueel niet aantrekkelijk, echter heb ik wel een sterke kinderwens.
• Is het schadelijk voor een kind als deze met twee vaders opgroeid?
• Wat is het doel van mijn eigen leven als ik geen kinderen krijg?
• Houdt God nog van mij als ik kies voor een leven als praktiserende homoseksueel? Moet ik mijn hele leven alleen blijven?
• Blijf ik op den duur alleen achter? Ik wil niet eenzaam oud worden en wil de warmte van een gezin. Hoe ga ik daar voor zorgen?

Bovenstaande vraagstukken zijn de kernvraagstukken met, in de meeste gevallen, een extreem complex antwoord. Ondanks de moeilijkheid van de vraagstukken is er altijd een oplossing. Homokoppels die hulp nodig hebben bij vraagstukken kunnen eens in gesprek gaan met de huisarts, met een psycholoog of met goede vrienden/familie. Vaak liggen de antwoorden dichterbij dan je denkt.

Tweede orde acceptatie bij homoseksuelen: ''Waarom ben ik homoseksueel en waarom blijf ik kinderloos!''

De tweede orde acceptatie bij homoseksuelen begint meestal in de late twintiger jaren/begin dertiger jaren. De initiële acceptatie van de seksuele identiteit ligt dan al een tijdje achter de rug. Veel homoseksuele mannen zijn dan gewend aan de homoseksuele seksualiteit en zien het als een intrinsiek onderdeel van de persoonlijkheid. Deze eerste acceptatie, die meestal in de late tienerjaren/begin twintigerjaren begint, is meestal gebaseerd op seks en lust. Je valt op een man in plaats van een vrouw. Ook bij heteroseksuelen vindt de vorming van de seksualiteit plaats in de tienerjaren.

Er wordt in de tienerjaren niet direct gedacht aan het (eventueel) krijgen van kinderen op een latere leeftijd. De eerste acceptatie is breder en vormt een basis voor je persoonlijkheid, je identiteit en je seksualiteit. Later in het leven van een homoseksueel komen verregaande vragen en wensen de kop op steken. De antwoorden op moeilijke vragen kunnen voor hetereoseksuelen vanzelfsprekend zijn. Mensen met de homoseksuele identiteit kunnen echter veel onvrede creëren als er een sterke wens is naar kinderen, maar dat niet kunnen toepassen in hun eigen leven. De praktische kant van de seksualiteit wordt dan zeer belangrijk: hoe kun je kinderen krijgen buiten een heteroseksuele relatie? Er wordt dan snel gedacht aan:

• Adoptie van kinderen: adopteren van kinderen;
• Draagmoeder: het krijgen van een kind zonder een relatie met een vrouw.

Het adopteren van kinderen: mag dat en hoe moet dat?

Het adopteren van kinderen door koppels van hetzelfde geslacht is in Nederland mogelijk. Niet iedereen in Nederland is het eens met deze zogenaamde adoptiewet. Ministers en kamerleden van bijvoorbeeld de Christen Unie (Rouvoet) en SGP (van der Staaij) zijn tegenstander. Een argument dat vaak genoemd wordt is dat men vindt dat kinderen zowel een vader als een moeder nodig hebben om zich optimaal te kunnen ontwikkelen op verschillende vlakken.

Deze ''vlakken'' zijn opgenomen in een internationaal verdrag inzake de rechten van het kind (IVRK). Wetenschappelijk bewijs spreekt de onderbuikgevoelens van de ministers en kamerleden echter tegen. Het schijnt dat kinderen die opgroeien met ouders van hetzelfde geslacht (man en man of vrouw en vrouw) juist gelukkiger en contenter zijn dan kinderen die opgroeien met ouders van verschillend geslacht (man en een vrouw). De reden die genoemd wordt is dat homoseksuele ouders minder vaak ruzie maken. Ouders die vaak ruzie maken zorgen voor veel spanning in het huishouden.

Wie graag kinderen wil adopteren zal met de volgende punten te maken krijgen:

• 1. Homokoppels (ouders) moeten toestemming krijgen van het ministerie van Justitie;
• 2. Ze krijgen die toestemming als het onderzoek (een gezinsonderzoek) van de Kinderbescherming klaar is;
• 3. Als de ouders een beginseltoestemming hebben gekregen kunnen ze terecht bij een adoptie-organisatie in Nederland;
• 4. Een adoptie-organisatie bemiddelt met herkomstlanden.

Houd er rekening mee dat veel buitenlandse weeshuizen of instellingen de geadopteerde kinderen niet mogen afstaan aan homokoppels. Dit is dan niet toegestaan door de wetten van het land.

Een draagmoeder voor homokoppels

Hoe zit het eigenlijk met draagmoeders? Mogen homokoppels gebruik maken van een draagmoeder om de kinderwens in vervulling te laten gaan? Welke regels gelden er allemaal en waar moet een draagmoeder aan voldoen? Mag je een vriendin of kennis ook tegen betaling vragen om een draagmoeder te worden? Lastige vragen met veel consequenties. Allereerst zijn twee termen van belang:

• Wensouders: Dit zijn de ouders die graag een kind willen. Het zijn twee vrouwen of twee mannen in een homokoppel.
• Draagmoeder: Dit is de vrouw die het kind draagt.

De draagmoeder is een vrouw die graag het kind wil dragen voor de wensouders. In bijna alle gevallen is de draagmoeder een familielid van één van de wensouders. Het kan bijvoorbeeld gaan om de moeder of om de zus. Soms wordt er ook een vriendin geaccepteerd. Het is echter zeer belangrijk dat de psychische band tussen wensouders en draagmoeder in uitstekende conditie is. Voor een draagmoeder daadwerkelijk draagmoeder mag zijn moeten er allerlei procedures worden gevolgd. Voor homoseksuele en heteroseksuele wensouders gelden dezelfde procedures. 

• Draagmoeder: De vrouw draagt het kind van de wensouders. Er wordt een eicel van een anonieme vrouwelijke donor bij de draagmoeder geïmplanteerd. Wie de genetische vader is wordt door de wensouders zelf bepaald. Bij twee vrouwen als wensouders ligt de procedure vanzelfsprekend anders.

Het is niet toegestaan om een draagmoeder te betalen voor haar diensten. Dit wordt ook wel commercieel draagmoederschap genoemd. In Nederland en in België is dit strafbaar. Juridisch gezien is de draagmoeder degene die de rechten heeft van het kind. Het maakt niet uit of de eicel van een anonieme donor komt. De moeder die het kind heeft gedragen en het kind uiteindeljik baart heeft altijd de rechten. De draagmoeder kan de rechten overdragen naar de wensouders.