Een longontsteking herkennen; de kenmerken van een pneumonie

Wat is een longontsteking?

En longontsteking of pneumonie is een ernstige infectieziekte en dient te allen tijde serieus te worden behandeld. Bij een longontsteking is er spraken van een ontsteking van de longblaasjes (alveoli) en het omliggende weefsel. Vroeger, voor de ontdekking van penicilline was een longontsteking doodsoorzaak nummer een, maar nog steeds is een longontsteking een ziekte die wereldwijd ongeveer 450 miljoen mensen per jaar treft. Wereldwijd overlijden nog steeds ongeveer 4 miljoen mensen per jaar ten gevolge van een longontsteking, maar de meeste gevallen kunnen goed worden behandeld met een antibioticum.

Verschil enkele en dubbele longontsteking

Een mens heeft twee longen. Een dubbele longontsteking wil niets anders zeggen dat de ontsteking zich in beide longen manifesteert. Een dubbele longontsteking is in veel gevallen ernstiger dan een enkele longontsteking, klachten/symptomen die zich voordoen bij een enkele longontsteking zijn bij een dubbele longontsteking vaak in een ergere mate aanwezig. Een dubbele longontsteking kan ontstaan doordat een enkele longontsteking te laat wordt ontdekt waardoor de infectie zich heeft weten te verspreiden. Het verschil tussen een enkele en een dubbele longontsteking wordt ook wel aangeduid als een lichte en zware longontsteking. Een dubbele longontsteking kan ook worden aangeduid als en bilaterale longontsteking.

De mogelijke veroorzakers van een longontsteking

Een longontsteking kan worden veroorzaakt door honderden verschillende soorten micro-organismen.  De meest voorkomende veroorzakers zijn bacteriën of virussen.

Veel voorkomende veroorzakers van een bacteriële longontsteking:

• Streptococcus pneumoniae (bacterie die vaak voorkomt in de bovenste luchtwegen zonder ziekte te veroorzaken)
• Staphylococcus aureus (bacterie die vaak voorkomt in de neus en op de huid zonder ziekte te veroorzaken)
• Legionella pneumophila (veroorzaker veteranenziekte/legionellose/legionairsziekte)
• Mycoplasma pneumoniae (veroorzaakt een griepachtig ziektebeeld)
• Chlamydia pneumoniae (bacterie die de longen aantast, vooral bij kinderen/jongeren symptomen zijn hoesten, keelpijn, vermoeidheid)

Veel voorkomende veroorzakers van een virale longontsteking:

• Influenza virus (griepvirus)
• Respiratoir syncytiaal virus (RSV) (veelal veroorzaker verkoudheid)
• Varicella Zoster (waterpokken virus)

Longontsteking door een schimmel?

Een longontsteking kan ook ontstaan door een schimmel. Schimmels die en longontsteking kunnen veroorzaken zijn onder anderen:

• Aspergillusschimmel
• Histoplasma capsulatum
• Blastomyces
• Cryptococcus neoformans
• Pneumocystis jiroveci
• Coccidioides immitis

Een longontsteking veroorzaakt door een schimmel is echter zeldzaam en zal zich vooral voordoen bij mensen met een sterk verzwakt immuunsysteem. Een sterk verzwakt immuunsysteem kan ontstaan door bijvoorbeeld aids, maar ook sommige medicijnen kunnen het immuunsysteem sterk onderdrukken.

Hoe kun je een longontsteking herkennen?

Het herkennen van een longontsteking is in veel gevallen niet lastig. Iemand met een longontsteking krijgt in veel gevallen last van een combinatie van de volgende klachten. Bij ouderen kunnen sommige van de typische symptomen afwezig blijven of in mindere mate aanwezig zijn. Een longontsteking kun je herkennen aan de volgende symptomen:

• Veel hoesten en pijn bij het hoesten
• Bloed en of geel/groen slijm ophoesten
• (Hoge) koorts
• Koude rillingen
• Kortademigheid snelle oppervlakkig ademhaling
• Moeizame ademhaling
• In sommige gevallen hoofdpijn
• Verhoogde hartslag
• Pijn op de borst bij (diep) inademen
• Een slap gevoel
• Een lusteloos gevoel
• Draaierig gevoel
• Verminderde eetlust
• Cyanose (blauwe verkleuring van de lippen vingers en/of voeten)

Is een longontsteking gevaarlijk en wat zijn de mogelijke gevolgen?

Een longontsteking is een ernstige ziekte en kan risico’s met zich meebrengen en in sommige gevallen een levensbedreigende situatie veroorzaken. Wat zijn de mogelijke gevolgen van een longontsteking?

• Pleuritis; een ontsteking van het borstvlies rondom de longen.
• Een longabces; een met etter gevulde holte in de longen.
• Empyeem; geïnfecteerd pleuravocht, er ontstaat etter tussen de longvliezen.
• Sepsis; ook wel bekend als een bloedvergiftiging. Bij een sepsis zijn micro-organismen in de bloedbaan terecht gekomen.
• Meningitis; meningitis of hersenvliesontsteking. Bij bejaarden is een longontsteking vaak de veroorzaker van een hersenvliesontsteking.

Hoe kun je een longontsteking voorkomen?

Je kunt een longontsteking voorkomen door onder anderen:

• gezond te leven (gezonde voeding en voldoende beweging);
• een goede weerstand op te bouwen en te behouden;
• te stoppen met roken (de kans op longontsteking bij rokers is ongeveer vier keer zo groot);
• voldoende rust te nemen;
• je te laten vaccineren (Prevnar en Pneumovax zijn bekende vaccins);
• uit de buurt te blijven van zieke hoestende mensen;
• regelmatig je handen te wassen.

Kun je een longontsteking krijgen door koud weer?

Een mens wordt niet direct ziek door kou. Ziekteverwekkers zijn actief bij zowel warm als koud weer. Door koud weer kun je wel onderkoeld raken, dit kan het afweersysteem aantasten waardoor het lichaam gevoeliger wordt voor een infectie en een verkoudheid de kop op steekt.